ಟಿ. ಮೋಹನದಾಸ್ ಪೈ – ಮಣಿಪಾಲದ ಮುದ್ರಣ ಮತ್ತು ಮಾಧ್ಯಮ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಶಿಲ್ಪಿ

ಟಿ. ಮೋಹನದಾಸ್ ಪೈ – ಮಣಿಪಾಲದ ಮುದ್ರಣ ಮತ್ತು ಮಾಧ್ಯಮ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಶಿಲ್ಪಿ
ಟಿ. ಮೋಹನದಾಸ್ ಪೈ ಅವರು ಕರ್ನಾಟಕದ ಮಾಧ್ಯಮ, ಮುದ್ರಣ ಮತ್ತು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅನನ್ಯ ಕೊಡುಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಮಹತ್ವದ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ. ಅವರು 'ಉದಯವಾಣಿ' ಪತ್ರಿಕೆಯ ಸಂಸ್ಥಾಪಕರು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಮಣಿಪಾಲ ಮೀಡಿಯಾ ನೆಟ್ವರ್ಕ್, ಡಾ. ಟಿ.ಎಂ.ಎ. ಪೈ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ, ಎಂಜಿಎಂ ಕಾಲೇಜು ಟ್ರಸ್ಟ್, ಸಿಂಡಿಕೇಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ನ ಪೂರ್ವ ರೂಪ ಐಸಿಡಿಎಸ್ ಮೊದಲಾದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ, ಸದೃಢವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ ದಿಗ್ಗಜ.
ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ
1933ರ ಜೂನ್ 20ರಂದು ಜನಿಸಿದ ಮೋಹನದಾಸ್ ಪೈ ಅವರು ಡಾ. ಟಿ.ಎಂ.ಎ. ಪೈ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಪುತ್ರ. ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೇ ಮಣಿಪಾಲದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ ಅವರು ಉಡುಪಿಯ ಮಾಡರ್ನ್ ಶಾಲೆ, ಬೋರ್ಡ್ ಹೈಸ್ಕೂಲ್ ಹಾಗೂ ಎಂಜಿಎಂ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದರು. ನಂತರ ಕೊಲ್ಹಾಪುರದಲ್ಲಿ ಕಾನೂನು ಪಾಠವಿದು, ಪುಣೆ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಪ್ರಥಮ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದು ಪದವಿ ಪಡೆದರು.
ವೃತ್ತಿ ಜೀವನದ ಆರಂಭ ಮತ್ತು ಮುದ್ರಣ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಕೊಡುಗೆ
ಮಣಿಪಾಲ ಪವರ್ ಪ್ರೆಸ್ನ ಆಡಳಿತ ಪಾಲುದಾರ ಹಾಗೂ ಕೆನರಾ ಲ್ಯಾಂಡ್ ಇನ್ವೆಸ್ಟ್ಮೆಂಟ್ಸ್ನ ಜನರಲ್ ಮೆನೇಜರ್ ಆಗಿ ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿ ಜೀವನ ಆರಂಭಿಸಿದ ಪೈ ಅವರು ಮುದ್ರಣ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಬದಲಾವಣೆ ತಂದರು. 1961ರಲ್ಲಿ ಮಣಿಪಾಲ ಪ್ರೆಸ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಗಳಿಸಿದ ನಂತರ, ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಮುದ್ರಣ ಯಂತ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮಾನದಂಡವನ್ನು ಏರಿಸಿದರು.
ಉದಯವಾಣಿ' ದಿನಪತ್ರಿಕೆಯ ಸ್ಥಾಪನೆ
1970ರ ಜನವರಿ 1ರಂದು ಟಿ. ಸತೀಶ್ ಪೈ ಅವರ ಸಂಪಾದಕತ್ವದಲ್ಲಿ 'ಉದಯವಾಣಿ' ಪತ್ರಿಕೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದರು. ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಮಣಿಪಾಲದಂತಹ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸ್ಥಳದಿಂದಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಪತ್ರಿಕೆ ಯಶಸ್ಸು ಕಂಡುದು ಮಾಧ್ಯಮ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ನೂತನ ಅಧ್ಯಾಯವಾಗಿತ್ತು. ಜನಪದ ಭಾಷೆಯ ಮೂಲಕ ಜನಮನ ಸೆಳೆದ ಈ ಪತ್ರಿಕೆ, ಮಾತುಗಳ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ಬಳಕೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳ ಪಾಲನೆ ಹಾಗೂ ಓದುಗರ ಜ್ಞಾನ ವೃದ್ಧಿಗೆ ಸದಾ ಕಟಿಬದ್ಧವಿತ್ತು.
'ತರಂಗ' ವಾರಪತ್ರಿಕೆ ಮತ್ತು ಮಾಧ್ಯಮ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ
1983ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾದ ‘ತರಂಗ’ ವಾರಪತ್ರಿಕೆ ಮೋಹನದಾಸ್ ಪೈ ಅವರ ಮತ್ತೊಂದು ಕನಸು. ಅಲ್ಟ್ರಾಮೋಡರ್ನ್ ವೆಬ್ ಆಫ್ಸೆಟ್ ಯಂತ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಮುದ್ರಿತವಾಗಿದ ಈ ವಾರಪತ್ರಿಕೆ 2 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರತಿಗಳ ಪ್ರಸರಣ ಸಾಧಿಸಿತು. 'ತುಷಾರ', 'ರೂಪತಾರಾ' ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳನ್ನೂ ಅವರು ತಮ್ಮ ಮಾಧ್ಯಮ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ ರೂಪಿಸಿದರು.
ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅನುಭವ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಒತ್ತು
ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಪ್ರಿಂಟ್ ಎಕ್ಸ್ಪೋಗಳಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡು ಹೊಸ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅಳವಡಿಸುವಲ್ಲಿ ಅವರು ಮುಂದಾಳತ್ವ ವಹಿಸಿದರು. ಜರ್ಮನಿ, ಯುಕೆ, ಅಮೆರಿಕ, ಜಪಾನ್ ಮುಂತಾದ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಗಳನ್ನು ನೀಡಿ, ಅಲ್ಲಿ ಕಂಡ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಮಣಿಪಾಲದಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ತರುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರು.
ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಮತ್ತು ಜನಪರ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ
ಮೋಹನದಾಸ್ ಪೈ ಅವರ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮದ ನಿಲುವು ಶುದ್ಧ ಜನಪರವಾದದು. ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಂಪಾದಕೀಯ ಸ್ಥಳ ಖಾಲಿ ಬಿಡುವುದು ಅಥವಾ ನೆರೆ ಹಾವಳಿ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಓದುಗರಿಂದ ನಿಧಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಸರಕಾರದ ಪರಿಹಾರ ನಿಧಿಗೆ ನೀಡಿದಂತಹ ನಡೆಗಳು ಅವರ ಹೃದಯಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ.
ಅಂತಿಮ ಬಿಡುಗಡೆ
2022ರ ಜುಲೈ 31ರಂದು ಅವರು ಈ ಲೋಕದಿಂದ ವಿಧಿವಶರಾದರು. ಅವರ ಸಾವು ಹಿರಿಯ ವಯಸ್ಸಿನ ಶಾಂತ ಬಿಡುಗಡೆ ಎನ್ನಬಹುದು. ಆದರೆ ಅವರು ಬಿಟ್ಟುಹೋದ ಆಶಯಗಳು, ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ಮೌಲ್ಯಗಳು ಇಂದು ಸಹ ಜೀವಂತವಾಗಿವೆ. ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿ ಶ್ರಮಿಸುವುದೆ ಮಹತ್ವವಲ್ಲದೆ, ಶ್ರಮದಿಂದ ಸಮಾಜದ ಮೇಲೆ ಶಾಶ್ವತ ಸಾನ್ನಿಧ್ಯ ಬಿಡುವುದೇ ಸಾರ್ಥಕತೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಮೋಹನದಾಸ್ ಪೈ ಅವರು ತಮ್ಮ ಜೀವನದ ಮೂಲಕ ನಿರೂಪಿಸಿದ್ದಾರೆ.
--