ಗಮಕಿ ವಿದ್ವಾನ್ ಎಂ.ಆರ್. ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ

ಗಮಕಿ ವಿದ್ವಾನ್ ಎಂ.ಆರ್. ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ

 ಐದು ದಶಕಗಳ ಕಳೆಯದ ಕಲಾ ಸಂಚಾರ, ಕನ್ನಡ ಕಾವ್ಯ ಪರಂಪರೆಗೂಪಾಡಾದ ಕಾವ್ಯಧ್ವನಿ

ಕನ್ನಡದ ಗಮಕ ಕುಟುಂಭದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ತರ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿರುವ ವಿದ್ವಾನ್ ಎಂ.ಆರ್. ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ ಅವರು ಇಂದು (25 ಜೂನ್ 2025) 75ನೇ ವಸಂತಕ್ಕೆ ಕಾಲಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಮಹಾನ್ ಗಮಕಿ, ಕರ್ನಾಟಕ ಗಮಕ ಕಲಾ ಪರಿಷತ್ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ವಿದ್ವಾನ್ ಎಂ. ರಾಘವೇಂದ್ರ ರಾವ್ ಅವರ ಪಾರ್ಥಿವಿತೆಯಿಂದ ಉತ್ಕರ್ಷಿತವಾದ ಈ ಕಲಾವಿದ ಕನ್ನಡ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ವಾಚನ-ಗಾಯನದ ಲೋಕಕ್ಕೆ ಅಪಾರ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿರುವ ದಿಗ್ಗಜ.

---ಬಾಲ್ಯದ ಕಲಾ ಕಲರವ

1950ರ ಜೂನ್ 25ರಂದು ಜನಿಸಿದ ಸತ್ಯನಾರಾಯಣರಿಗೆ ಗಮಕದ ಸಂಗತಿಗಳು ಮನೆಮಾಮವಾಗಿದ್ದು, ಲಲಿತ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನೂ ಸಂಗೀತವನ್ನೂ ನುಗ್ಗಿಸಿದ ಸುವರ್ಣ್ಯ ಸಂಘಮವೇ ಅವರ ಜೀವನದ ಮೂಲಧಾರೆ. ಎಂ.ಎ. ಪದವಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು, ಆಕಾಶವಾಣಿಯಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನಿರ್ವಾಹಕರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡು ನೂರಾರು ಹಬ್ಬಲ ಹೂವಿನಂತೆ ಕ್ರಮೇಣ ಹೊಗಳಿಕೆಯ ಹಾರಗಳನ್ನುಹುರುಳಿಸಿದರು. ನಲವತ್ತಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ವರ್ಷಗಳ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ‘ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಅಮೃತ ಸಿಂಚನ’, ‘ದಾಸಾಮೃತ’, ‘ಲೋಕೋಕ್ತಿ’, ‘ಕೇಂದ್ರಜ್ಞನ ಪದ’ ಮುಂತಾದ ದರ್ಜೆಯ ರೂಪಕಗಳು ಶ್ರೋತೃ ಮನಗಳ ತಣಿವಾಯಿತು.

--ಗಮಕ–ಸಂಗೀತ ರೂಪಕಗಳ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತ

ಗಮಕದ ಪರಂಪರೆಯ ಕಣ್ಮರೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಹೊಸ ಪಲ್ಲವಿಯನ್ನಳಿಸಿದವರು ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ. ಕರ್ನಾಟಕ ಗಮಕ ಕಲಾ ಪರಿಷತ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಐದು ರಾಜ್ಯಮಟ್ಟದ ಸಮ್ಮೇಳನಗಳನ್ನೇ ಆಯೋಜಿಸಿದರು; ಮಕ್ಕಳ ಗಮಕ ಸಮ್ಮೇಳನದಂತೆ ವಿಶಿಷ್ಟ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಯಲ್ಲೂ ಗಮಕದ ಬಿತ್ತನೆ ಮಾಡಿ ಬೆಳೆಸಿದರು.

---ಶ್ರವ್ಯ – ದೃಶ್ಯ ಮಾಧ್ಯಮದ ಸತ್ವಪ್ರೇರಣೆ

*ದೂರದರ್ಶನ ಚಂದನ* ವಾಹಿನಿಯ ‘ಕಾವ್ಯ ಸಂಪುಟ’ (ಮೂರೂವರೆ ವರ್ಷಗಳ ದೀರ್ಘ ಶ್ರೇಣಿ) ಉದ್ಘಾಟಿಸಿ ಪಂಪನಿಂದ ಕುಮಾರವ್ಯಾಸ ತನಕದ ಕಾವ್ಯ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಮನೆ ಮನೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ದ ಸಾಧನೆ ಅವರದ್ದು. ಆಕಾಶವಾಣಿಯ ‘ಕನ್ನಡದ ಕಣ್ಮಣಿಗಳು’ ಸೇರಿದಂತೆ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ ಅವರ ಕಲಾ ದಕ್ಷತೆಯ ಛಾಪು ಹಿಡಿವ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಪಠ್ಯಗಳಾಗಿವೆ.

--- ಬಾಲ್ಕೃಷ್ಣ ರಾಮಾಯಣದರ್ಶನದಿಂದ ‘ಮಾಯಾಲಾಸ್ಯ’ವರೆಗೆ

ವಚನ, ಜೊಳ್ಳು ಮತ್ತು ದಾಸ ಸಾಹಿತ್ಯ ರೂಪಕಗಳೊಂದಿಗೆ ‘ಮಾಯಾಲಾಸ್ಯ’, ‘ಶರ್ಮಿಷ್ಠೆ’, ‘ಚಿತ್ರಾಂಗದೆ’, ‘ವಿಶ್ವೋದ್ಭವ’, ‘ವೆಂಕಟೇಶ ವೈಭವ’, ‘ಸಮುದ್ರ ಮಂಥನ’ ಹೀಗೆ ನೃತ್ಯರೂಪಕಗಳಿಗೂ ಸಂಗೀತ ರೂಪಕಗಳಿಗೂ ಅವರು ಬಿತ್ತಿನ ಪಾಕ. 75 ಕಲಾವಿದರನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿ ‘ಶ್ರೀರಾಮಾಯಣದರ್ಶನಂ’ ಮಹಾಕಾವ್ಯದ 82 ಘಂಟೆಯ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣ ನಡೆಸಿದ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷಿಯಾದ ಪ್ರಯೋಗ ಇದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿ.

--- ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮಳೆ, ಸಂಶೋಧನಾ ಸೇವಾ ಮಂಜರಿ

ಕನ್ನಡ ಸಂಗೀತ–ನೃತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ, ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ, ಕೆಂಪೇಗೌಡ, ಗಾನಗಂಗಾ, ಅವರು ಪಡೆದ ಅನೇಕ ಪುರಸ್ಕಾರಗಳ ಪಟ್ಟಿ ಉದ್ದನೆಯಷ್ಟೇ; ಇತ್ತೀಚೆಗೆ **ಇಂಡಿಯನ್ ವರ್ಚುಯಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಪೀಸ್ ಅಂಡ್ ಎಡುಕೇಶನ್** ನೀಡಿದ ಗೌರವ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ತಾವು ಮಾಡಿದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದ ನೆರವನ್ನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಮೆರೆಯುತ್ತದೆ. research ಮತ್ತು ಸಂಯೋಜನೆಯ ಕಳಕಳಿಯೇ ಅವರಿಗೆ ‘ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂತಕವಿ ಕನಕದಾಸ ಅಧ್ಯಯನ ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರದ ’ ಸಮನ್ವಯಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕವಾಗುವಲ್ಲಿ ಕಾರಣವಾಯಿತು.

--- ಗುರು–ಶಿಷ್ಯ ಪರಂಪರೆಯ ಪೋಷಕ

ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಇಲಾಖೆಯ ಗುರು–ಶಿಷ್ಯ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ಸುತ್ತುಗಳಿಗೆ ಗುರುವಾಗಿದ್ದು, ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಕರಿಗೆ ಗಮಕ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಶಿಬಿರ, ರಸಗ್ರಹಣ ವರ್ಗ, ಹಳಗನ್ನಡ ಕಮ್ಮಟಗಳೆಂಬ ಪಾಠಶಾಲೆಗಳ ಮೂಲಕ ನೂರಾರು ಕಲಾವಿದರಿಗೆ ದಾರಿದೀಪರಾಗಿದ್ದಾರೆ.

--- 75ನೇ ವಸಂತದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಸಮಗ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಸಂಗೀತ, ಗಮಕ, ರಂಗಭೂಮಿ, ಮಾಧ್ಯಮ—ಎಲ್ಲ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನೂ ಎದಿಗಿಡ್ಡು ಮುಟ್ಟುಸುತ್ತಾ ಬೊಳಬರೆದ ವಿದ್ವಾನ್ ಎಂ.ಆರ್. ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ ಅವರ ಕಲಾ ಯಗ್ನ ನಿಲ್ಲದಲಿ ಎಂದೂ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಸಲಿ. ಕನ್ನಡದ ಕಾವ್ಯಲೋಕದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಅವರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಸುಧಾಕರವಾಗಿರಲಿ. **ಹುಟ್ಟಹಬ್ಬದ ಹಾರ್ದಿಕ ಶುಭಾಶಯಗಳು**—

ನ್ಮಗೆಲ್ಲರಿಗೂ ಅವರ ಅನುಗ್ರಹ ಕಲಾರಸಪಾನವಾಗಲೆಂದು ‘ಕೇಕೇಪಿ’ ಕುಟುಂಬದ ಪರವಾಗಿ ಹೃತ್ಪೂರ್ವಕ ವಂದನೆಗಳು.

— ಸಂಪಾದಕೀಯ ವಿಭಾಗ, KKP ನ್ಯೂಸ್‌ಪೇಪರ್